Daar zit ik dan. Thuis, op de bank, met mijn laptop op mijn schoot. Het is vrijdag 20 maart en ik ben weer thuis in Nederland. En ik voel me alsof ik de afgelopen 7 dagen in een never-ending-achtbaan in de Efteling zat. Maar dan zonder de gezellige wachtmuziekjes en zonder glimlachende medewerkers bij de uitgang die je een fijne dag wensen.
Ik heb even de behoefte om wat van me af te schrijven. Want als ik schrijf dan lukt het me redelijk om de zonnige en/of grappige kant van gebeurtenissen in te zien. Gedachten in een mooi shiny en glitterend inpakpapiertje inpakken en zo in de kast te zetten. Zodat het voor nu even veilig opgeborgen is, tot ik er aan toe ben om het over een paar dagen of weken weer open te maken en eens goed te bekijken. Ik hoop dat optimisme en een klein beetje humor op dit moment even een pleister is op de wonden van alles wat er allemaal níét fijn is in de wereld en in onze levens. Ik beloof geen grappig verhaal, maar hoop op een relativerende weergave van de werkelijkheid. Nog even zonder de meest ugly details. Niet persé voor jullie, maar vooral voor mezelf. Oké, ook een beetje voor jullie, want na mijn vorige blog laat ik die cliffhanger niet zomaar on-af 🙂
Ik denk terug aan het moment dat ik bij de incheckbalie van United Airlines stond in San Jose, precies een week geleden. Het moment dat ik besloot om me om te draaien en weg te lopen van mijn vlucht. Achteraf was dit een hele goede beslissing, want intussen heb ik begrepen dat als ik wél op die vlucht was gestapt ik nu zeer waarschijnlijk ergens in een quarantainehal in Houston zou liggen. Of terug zou zijn gestuurd naar Costa Rica zonder kans op een ander retourmoment. Nee, ik draaide me om, liep naar buiten, stapte op een bus terug naar Puerto Viejo en genoot die avond van het leven. Ik boekte een lekker hotelletje in het centrum en besloot pas de volgende dag weer verder te gaan nadenken over de vervolgstappen.
De volgende ochtend toen ik opstond had ik zin in ‘even normaal’. Ik had een hele stapel vieze was die ik moest gaan wassen omdat ik langer zou blijven, mijn deo was op en ik had zin om mijn financiele administratie te doen. Ja echt! Even orde in de chaos. Even een normale structuur. Even gewoon lekker aan de slag en niet denken aan de volgende dag, week of maand. En even lekker boodschapjes doen. Het is nog steeds niet voor te stellen dat ik midden in het heerlijke paradijsje dat Puerto Viejo heet, ineens zin had om me burgerlijk nederlands te gedragen. Maar in mijn hoofd was dit onbewust ook even een kleine maar noodzakelijke test: kan ik er aan wennen dat ik hier straks misschien nog wel 3 of 4 weken zit? Ja, als dat moet, dan kan dat wel.
De dagen hierna waren een wervelwind, en ik weet ook niet meer precies wat wanneer en waar is gebeurd. Net als dat je in een achtbaan soms even niet meer weet of je op dat moment omstekop hangt of hoeveel loopings je al hebt gehad. De enige zekerheid die ik had was die lieve Mariette die tijdens die achtbaan de hele tijd naast me in het karretje zat. En we hielden elkaars hand vast. Na 2 dagen in mijn eigen hotel trok ik bij haar in, in een prachtig klein houten huisje in het buitengebied van Puerto. Met het strand voor de deur en de brulapen als buren. Even lekker bijkomen, rusten en een leeg hoofd krijgen. We praatten veel, lachten nog veel meer, kookten samen (ofja, Mariette kookte en ik moedigde haar aan), dronken en rookten. En praten, praten, praten. Wanneer ik wankelde hield zij me vast, en wanneer we niet meer konden nadenken maakten we ‘worst-kaas’-scenario’s op vellen papier. Het leven was even prima, en ondanks dat er onbewust een continue spanning van onze gezichten af te lezen was lachten we die vaak weg met de meest platte en droge humor die we ons konden bedenken.
En toen kwam die speech van Mark Rutte over de aanpak van groepsimmuniteit. Het was niet zozeer meteen iets wat hij zei, maar het was vooral hoe ik het interpreteerde. In mijn hoofd had ik namelijk elke keer rekening gehouden met het feit dat we misschien wel 4 weken in Costa Rica zouden moet blijven. We hadden al een optie op een ander huisje genomen tot de datum van 6 april, hadden boodschappen gedaan, gepind en alle andere voorbereidingen al getroffen. Tot ik Rutte ineens iets hoorde zeggen over ‘maanden’. En het besef dat het zomaar langer kon gaan duren dan 4 weken kwam als een bliksemslag bij heldere hemel. Nu achteraf klinkt dat natuurlijk heel gek of naïef, maar op dat moment had ik mezelf nog niet toegestaan om nog verder te denken dan 4 weken. Mijn hart stond stil, het zweet brak me uit, en een soort heimwee in combinatie met claustrofobie en paniek nam het over. Ik. Moet. Zo. Snel. Mogelijk. Naar. Huis. Nu het nog kan.
Het lastige was dat ik in de 2 dagen voordat deze blikseminslag er was, uiteraard veel belletjes en mailtjes heb uitgewisseld met Buitenlandse Zaken én de Nederlandse ambassade in San Jose. Zij gaven aan dat het onmogelijk was om via Amerika terug te vliegen, gezien de restricties van Trump. It’s simply not possible. Dus nadat ik na de speech van Rutte en mijn paniekaanval mijn laptop opende ging ik meteen op zoek naar een nieuwe vlucht die niet via Amerika zou zijn. Dan maar even wat extra kosten, en hopen dat mijn vriendschap met mijn reisverzekering hecht genoeg was. Ondertussen bereikte tijdens deze zoektocht ons het nieuws dat Panama inmiddels volledig op slot is gegaan, Ecuador volledig op slot ging, en dat het enige land via waar ik nú nog zou kunnen reizen Mexico was. Of rechtstreeks, via KLM, maar dat zou me dan tussen de 4000 en 16000 euro gaan kosten. Assholes. Maar daar kunnen zij ook niets aan doen. Sorry blue heroes! Alle vluchten die op mijn beeldscherm verschenen plingden weg zodra ik er op klikte, en toen ik eindelijk een vlucht via Aeromexico had gevonden van 700 euro kreeg ik ná het invullen van mijn creditcard gegevens geen bevestiging maar een ‘i’m sorry, your selected flight is no longer available’. Wederom legde ik me er maar weer bij neer (na heel wat grapjes, huilbuien en glazen met een hoog alcoholpercentage) dat het niet meer ging lukken en dat ik tóch hoop moest houden voor mijn ticket van die zaterdag daarna. Die avond was het oké, we maakten lol en hielden nogmaals een paar heerlijke gesprekken. En zo ging het in de afgelopen dagen elke dag: ’s avonds in Costa Rica is ’s nachts in Nederland, en het hield dan ’s avonds ook éven op met verontrustende berichten en ongeruste vrienden en familie waardoor we ons even konden ontspannen. Totdat het weer ochtend is, je wakker wordt van het boze geroep van de brulapen, je op je telefoon kijkt en het volledige circus van onzekerheid en angst weer overnieuw begint.
De volgende ochtend opende ik zoals gewoonlijk mijn telefoon en las ineens allemaal berichten dat er nog veel Nederlanders het afgelopen weekend gewoon via Amerika waren thuisgekomen. Met als belangrijkste voorwaarde dus dat je niet korter dan 2 weken geleden nog in Nederland was geweest. ER IS NOG KANS! Ik zoek het nummer van United Airlines op, en hang 2 uur in de wacht. Mariette en ik bedenken een dansje op de beat van het wachtmuziekje en nippen ondertussen aan onze koffie. En toen kwam het verlossende antwoord van de dame van United Airlines (waarbij ik overigens nog steeds twijfel of het een mens of een robot was). Ze kan mijn vlucht verplaatsen naar donderdag (in plaats van zaterdag), maar geeft me een garantie dat die vlucht donderdag écht gaat. No matter what happens. Tegen beter weten in geloof ik haar op dat moment volledig, en de onweerswolken in mijn hoofd verdwijnen als sneeuw voor de zon. Ook Mariette heeft intussen besloten om terug naar Nederland te keren. We zeggen ons huisje, waar we een optie op hadden genomen voor 4 weken, af, en maken een plan voor de komende dagen. Maar blijheid overheerst: we gaan naar huis!
Oke, even in een stroomversnelling naar dinsdag, want wat we precies de andere dagen allemaal hebben gedaan en in welke volgorde weet ik niet eens meer. Ik zal jullie er ook niet mee belasten. #boring Het enige wat ik nog weet is dat de rollercoaster nog niet was afgelopen. De nieuwsberichten over geannuleerde vluchten, lock-downs van andere landen en dreigende restricties van Amerika maakten dat we steeds banger werden dat onze vluchten ook niet meer zouden gaan. Maar daar moesten we ons voor nu maar aan over geven.
Dinsdag stapten we in de auto, op weg naar San Jose. Dan zijn we maar alvast in de buurt van het vliegveld. We maken er een roadtrip van: muziekje aan, zonnebril op ons gezicht en zelfgesmeerde boterhammen met mayo en knapperig-gebakken-bacon. We zijn nog geen 10 minuten onderweg tot we een belletje van Steven krijgen: “dames, niet in paniek raken, maar ik wil toch even tegen jullie zeggen dat Costa Rica zojuist op code oranje is gegaan i.v.m. rellen en protesten op de hoofdwegen”. Wauw zeg. Dat is top! Dankjewel Costa Rica voor deze perfecte timing! Dus. Maar wel fijn om te weten, dan zijn we er op voorbereid. Ik open de link die op mijn telefoon binnenkomt en lees dat er een code oranje is i.v.m. protesten en rellen waarbij traangas en stenen worden gebruikt. Dat laatste besluit ik niet tegen Mariette te zeggen, aangezien zij degene is die de auto nog veilig over de weg moet krijgen. We rijden over de hoofdweg van Costa Rica, maar ik kan aan de link niet zien waar die protesten precies zijn. Met het hart in mijn keel en trillende handen rijden we door. We hebben geen keus. “Wat een mooie bomen he Mariette?” “Ja Manon, en kijk eens die blauwe zee, god wat mooi”. “Ja en kijk daar, daar vliegt een toekan. Wat een mooie dag is het hè?” We maken er een spelletje van om zoveel mogelijk positieve dingen op te noemen. Om de zenuwen en paniek een beetje te onderdrukken. Het lukt. Na een uurtje hebben we nog geen protesten gezien en beginnen we aan het spelletje ‘wat jij nog niet van mij weet is dat…’. Echt dikke tip jongens, als je op roadtrip bent is dit een heeeerlijke tijdverdrijver. Voor we het weten is het 5 uur later en komen we aan in San Jose. Ik open weer even mijn telefoon nu ik weer bereik heb na het rijden door de bergen, en lees dat het code oranje berichtje per ongeluk fout was. Het bericht over de rellen en protesten was bij de vórige code oranje in Costa Rica, maar is per ongeluk in dit bericht meegekomen. Wel jezus-christus-te-paard.
Omdat ik vond dat ik het na al deze shitzooi wel even had verdiend, had ik een 4-sterren luxe hotel voor ons geboekt in San Jose. Een of andere amerikaanse rodeo-ranch met kingsize bedden en een kingsize pool. Voor 50 euro per nacht, dat wel, maar het voelde even als het grootste kado ter wereld. Even later voegde ook Pauline zich bij ons, die had haar rondreis voortgezet maar besloot ook om terug te komen naar San Jose en te kijken of er nog een vlucht te vinden was. We hadden een gezellige avond, inclusief de nodige dansjes en broek-piesen-van-het-lachen-momenten op de hotelkamer.
De volgende dag, woensdag, was het tijd voor Mariette om haar vlucht te gaan halen. Na een intens afscheid en de nodige zwaai-traan-wegrijden-filmmomentjes draai ik me om en loop terug naar de hotelkamer. Ik open de deur en voel mijn telefoon trillen. Mariette. “Manon kun je alsjeblieft terugkomen naar de poort? Mijn vlucht is gecanceld”. Wel godverdegodverdegodverdegodver. Excuse my french. Mariette komt terug gesjeesd, parkeert haar auto in de bosjes en springt de auto uit. Het blijkt alleen ‘maar’ om het laatste stukje te gaan voor haar: van londen naar amsterdam. Oke, londen is nog te overzien. Na wat diepe ademteugen, een heel arsenaal aan vloekwoorden en knuffels stapt ze alsnog in de auto en rijd weg. En op dat moment slaat bij mij de paniek weer toe. (Sorry Mariette, als je dit leest, dit heb ik natuurlijk verborgen gehouden voor jou).
Ik moet verdorie nog 24 hele uren wachten tot ik naar het vliegveld kan. Weet je wel hoeveel er kan gebeuren in 24 uur? Hoeveel invloedrijke presidenten, overheden of gezondheidsinstellingen in 24 uur kunnen besluiten om nieuwe maatregelen te treffen? Of hoeveel United Airlines CEO’s kunnen besluiten om vluchten te gaan schrappen? Of hoe ik in 24 uren ziek kan worden van Corona, mocht ik het al ergens hebben opgelopen, met als gevolg dat ik niet op de vlucht kan? Ik bel in totaal 4 uur met vrienden en familie, probeer 3 uur lang te mediteren, manifesteren, Wim-Hoffen, ALLES. En het lukt me niet om rustig te worden. Totdat ik een website ontdek waarop ik kan zien waar het vliegtuig waar ik morgen in moet stappen nu is. En die is onderweg naar San Jose. Ook kan ik inmiddels inchecken, en krijg ik ter plekke een update van United Airlines dat mijn vertrekgate bekend is. Het is ’s avonds 8 uur voordat ik eindelijk echt rustig wordt en besluit te gaan slapen. De wekker staat op 4 uur ’s nachts. Want ik MOET en ZAL morgenvroeg als allereerste mijn backpack naar die incheckbalie smijten, en een tentje opbouwen voor de vertrekgate. Ik MOET en ZAL op die vlucht zitten.
En zo geschiedde. Ik bespaar jullie de nare details over de situatie op het vliegveld, de huilende mensen die in paniek nog op een vlucht proberen te komen en de enorme paranoia die je ontwikkelt als je daar rondloopt. Met mijn hamamdoek als sjaal om mijn hoofd gewikkeld en flesje desinfectie in de hand neem ik plaats bij de gate en 3 uur later loop ik via de loopbrug het vliegtuig in. Op dit moment kan het me even niet meer schelen of ik überhaupt New York wel in kom (want daar is mijn overstap), ik ben in ieder geval onderweg. De rest kan me spreekwoordelijk even aan mijn reet roesten.
5 uur later kom ik aan in New York. Ik zie de prachtige skyline opdoemen en ik slaak een diepe zucht. 1 flight down, 1 flight to go. Ik stap uit het vliegtuig, loop naar de rij van de douane, en probeer angstvallig mijn inmiddels ontwikkelde rokershoestje in te houden. Al paracetamol en smintjes-vretend wacht ik een uur in de rij tot ik bij de douane kom. De man pakt mijn paspoort, vraagt wanneer ik voor de laatste keer nog in NL was geweest, en zegt vervolgens: ma’am can you please follow me? Holy cow. Eeeeh… nee? Ik denk er even over om heel hard weg te rennen, maarja, hoe ver ga ik komen zonder paspoort? Als een bang schoolmeisje loop ik achter hem aan. Een gang door, een lift in, weer een gang door, een verhoorkamertje in. Met twee enorme kleerkasten. Die me streng aankijken.
Ik denk aan de woorden die Mariette me van te voren nog meegaf: altijd lief blijven, altijd blijven lachen, gooi altijd al je charmes in de strijd. God, had ik al gezegd dat ik van die vrouw hou? Ik begin een zenuwachtig praatje met kleerkast nummer 1. Dat ik Homeland security zo’n toffe gasten vind, dat ik zoveel respect heb voor hen én voor Amerika, dat ik vorig jaar echt heel erg heb genoten van mijn vakantie in California, en ga zo maar door. Oke, een heel lang verhaal kort. Het systeem bleek mijn ESTA te hebben geannuleerd omdat mijn originele vlucht op vrijdag stond, binnen twee weken nadat ik in nederland was geweest. Het was dus een foutje van het systeem, maar zij moesten toch hun verhoorprotocol volgen. Aan het einde mocht ik weg, boden ze hun excuses aan en noemden ze me zelfs Miss Love. Toch nog nieuwe vriendjes gemaakt, een soort van.
Ik loop de surrealistische filmset weer af met een tijdelijk visum in mijn handen en ren voor mijn leven naar de gate om mijn vlucht te halen.
9 uur later. TINGDONG. “Dear passengers, here is your captain speaking. We have successfully arrived at Schiphol Amsterdam. Thank you for flying with us and stay safe.”
Ik schuif het raampje open en kijk naar buiten. Ik zie vanaf zo’n kilometer hoogte de kustlijst van Nederland. Een traan biggelt over mijn wang. Ik ben weer thuis.
De komende twee weken blijf ik thuis. Ik ben door een enorme Corona-haard gegaan toen ik in NY was, en wie weet wat ik allemaal op de andere vluchten en airports heb opgepikt. Maar ik heb deze twee weken denk ik ook écht nodig om alles even te laten bezinken. Ik heb een hele week in een continue stressmodus gestaan en ik heb nog nooit zoveel verschillende emoties op 1 dag gevoeld, laat staan in 7 dagen. Ondertussen ga ik vanuit huis wel lekker aan de slag met allerlei ideeen die in de afgelopen 3 weken zijn ontstaan. Want met dit virus wat zich in de rondte grijpt is mijn festivalopdrachten-zomer ook op losse schroeven komen te staan. Maar dat zien we maandag wel weer. Ik loop naar boven, laat me op mijn bed vallen, doe mijn ogen dicht en glimlach. Ik proef de zoute smaak van de tranen op mijn wangen, en het is even helemaal stil in mijn hoofd.
Een oorverdovende stilte.
